Właściwości lawendy i olejku lawendowego znalazły wiele zastosowań w kosmetyce i lecznictwie. Substancje zawarte w roślinie hamują działanie wolnych rodników i detoksykują, sprawiając, że skóra staje się bardziej rozświetlona. Lawenda pomaga pozbyć się łupieżu i odżywić włosy. Stosuje się ją przy problemach z bezsennością, zaburzeniach trawienia, bólach menstruacyjnych, stanach niepokoju i migrenach. Co więcej, charakterystyczny zapach lawendy skutecznie odstrasza komary, ćmy i mole, dlatego chętnie sadzi się ją w doniczkach albo zawiesza się w szafach woreczki z suszonymi kwiatami. Roślina ma wszechstronne zastosowanie i wygląda bardzo efektownie, dlatego zdecydowanie warto mieć ją w ogrodzie lub na balkonie. Jak uprawiać i pielęgnować lawendę? Podpowiadam w poniższym poradniku.

Lawenda – krótka charakterystyka

Lawenda jest zielonym krzewem z rodziny jasnotowatych. Ma wąskie, srebrzyste liście. Jej kwiaty mogą przybrać fioletową, niebieską, różową albo białą barwę w zależności od gatunku i odmiany. Najczęściej uprawianym gatunkiem rośliny jest lawenda wąskolistna. Na balkonach i tarasach pojawiają się też krzewy lawendy francuskiej. Ma ona jednak mniejszą mrozoodporność, dlatego traktuje się ją jako roślinę sezonową. Oba gatunki są miododajne.

Popularna lawenda wąskolistna osiąga około 70 cm wysokości. Jej kwitnienie rozpoczyna się w czerwcu lub lipcu i kończy w sierpniu lub wrześniu. Jeżeli po kwitnieniu kwiatostany zostaną ścięte, zakwitnie ponownie, ale już nie tak spektakularnie jak wcześniej. Roślina zawiązuje nasiona i dostępna jest w wielu odmianach różniących się wysokością, barwą kwiatów czy mrozoodpornością.

Lawenda francuska osiąga około 50-60 cm wysokości i uprawia się ją głównie na balkonach i tarasach. Jej oryginalne kwiatostany składają się z kwiatów płodnych, płonnych i dekoracyjnych podsadek. Roślina kwitnie od maja. Ma kwiaty w barwie fioletowej, purpurowej, różowej oraz białej.

Sadzenie lawendy

Lawenda nie wymaga szczególnych warunków uprawowych. Wystarczy zapewnić jej dostęp do słońca. Najodpowiedniejsza ziemia do lawendy to piaszczysta i przepuszczalna gleba, powinna być ona zasadowa i bogata w wapń. Krzewinki lawendy nadają się do sadzenia pojedynczo, np. w doniczkach, ale też na żywopłoty i obwódki rabat.

Jak gęsto sadzić lawendę? Najlepiej zachować odstęp co 40 cm. Jeżeli zamierzamy uprawiać lawendę na balkonie czy tarasie, sadzonki umieszcza się donicach czy skrzynkach o pojemności 10 litrów.

Sadzenie lawendy do gruntu wymaga wyboru słonecznego stanowiska. Najlepszy czas, by to zrobić, to początek kwietnia do początku października. Stanowisko dokładnie się odchwaszcza i kopie dołki w podłożu o głębokości 45 i szerokości 30 cm. Na dnie dołków warto wysypać warstwę drenażu na wysokość 5-10 cm. Wówczas nadmiar wody nie zaszkodzi korzeniom. Jako drenaż może posłużyć żwir, keramzyt albo kamyki. Zanim posadzimy lawendę do gruntu, musimy umieścić ją w pojemniku z wodą, by korzenie nią nasiąkły. Skracamy je o 1/3 długości. Pozbywamy się też suchych liści. Takie sadzonki lepiej się przyjmą. Po zasadzeniu sadzonki zasypujemy świeżą ziemią. Można zastosować też ściółkowanie kamieniami wokół rośliny. Podniesie to temperaturę i podwyższy pH ziemi.

Lawenda – pielęgnacja

Pachnąca roślina nie wymaga regularnego podlewania. Dobrze rośnie w lekko suchym podłożu – sprzyja to rozwojowi korzeni. Lawendę uprawianą na balkonie czy tarasie podlewa się oszczędnie, lejąc wodę do podstawek doniczek. Co więcej, doniczka, w której znajduje się krzewinka, powinna mieć duże otwory do wyciekania wody. Roślina nie wymaga obfitego nawożenia. Jeśli już to robimy, lepiej wybierać nawozy organiczne i o spowolnionym działaniu.

Trzeba systematycznie odchwaszczać lawendę rosnącą w gruncie. Krzewy zasadzone w ogrodzie warto jesienią podsypać kompostem, poprawiającym strukturę podłoża i dostarczającym składników odżywczych.

Pielęgnacja lawendy polega też na jej przerzedzaniu i przesadzaniu z zachowaniem odstępu 30-35 cm. Jeśli krzewinki rosną zbyt gęsto, można przenieść je na nowe stanowisko. Bezpieczny termin przesadzania lawendy to wiosna lub wczesna jesień. Zabieg przeprowadzamy bryłą korzeniową. Roślinę przenosimy do obszernego dołka z warstwą drenażu.

Lawenda dobrze znosi przycinanie, zapewniające rozkrzewianie i utrzymanie estetycznego pokroju. Krzewy zaleca się przycinać wczesną wiosną i w sierpniu. Lawendę tnie się powyżej zdrewniałych pędów. Z kolei po otwarciu się kwiatów, możemy zebrać kłosy. Przez cały czas uda się bezpiecznie pozyskiwać liście. Łodyżki z kwiatami suszy się w pęczkach zawieszonych w przewiewnych miejscach albo na otwartych tacach.

Lawenda posadzona w ogrodzie lub na balkonie będzie nie tylko piękną ozdobą, ale też odstraszy komary i zaprosi kolorowe motyle. Roślina świetnie nadaje się do ogródka ziołowego i znakomicie prezentuje się w formie miniaturowych żywopłotów. Jeżeli zetniemy jej kwiaty, możemy stworzyć z nich wonne bukieciki albo poduszeczki z suszonymi płatkami. Sadzenie i uprawa lawendy nie wymagają dużych nakładów pracy, dlatego zdecydowanie warto o nich pomyśleć, wybierając rośliny na balkon i do przydomowego ogrodu.